Chào anh chị và các bạn, em là Tuấn - một venture capitalist tại quỹ Genesia. Đây là trang blog em chia sẻ những bài học mà bản thân may mắn học được cũng như những trải nghiệm của bản thân với mong muốn được học hỏi thêm góc nhìn từ anh chị cũng như đóng góp một phần nhỏ bé vào sự phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam.
Chào anh chị và các bạn đã trở lại với bytuanhuynh.
Nếu anh chị thường hay đọc những bài viết gần đây của em, em thường đính kèm câu “Stay focused and Keep pushing”. Đây là một mà cụm em khá thích, bao hàm được những thông điệp quan trọng xuyên suốt mà em thường hay bàn luận với các anh chị founder. Bài blog hôm nay sẽ đào sâu vào cụm: “Stay focused & Keep pushing”.
Tại sao là “Stay focused and Keep pushing”
Trong cụm từ này, có 3 luận điểm chính mà em muốn làm rõ:
(A) Khả năng phân tích và xác định được những yếu ảnh hưởng đến kết quả, chọn một yếu tố bạn tin là có ảnh hưởng lớn nhất
(B) Khi đã chọn xong, toàn tâm toàn ý suy nghĩ về nó với sự ám ảnh
(C) Một khi đã chọn thì phải làm thật hiệu quả
Ở góc độ của founder, công thức này sẽ liên hệ khá trực tiếp với bài viết all-in. Trước nhiều cơ hội khác nhau, founder cần chọn được một business mà founder ấy tin sẽ mang lại giá trị lớn nhất theo quan điểm của anh/ chị ấy (có thể là yếu tố tài chính, ảnh hưởng xã hội, vv). Khi đã chọn, có thể hoàn toàn tập trung vào business ấy với sự ám ảnh và làm cho thật tới business ấy.
Ở góc độ làm growth của startup, đội ngũ cần phải suy xét những yếu tố nào có sẽ giúp công ty tăng trưởng đột phá, chọn yếu tố quan trọng nhất, và bắt tay vào làm cho thật hiệu quả.
Rủi ro
Dưới góc nhìn cá nhân của em, để có thể làm được 3 bước trên thật sự không dễ vì tập trung không đảm bảo tỷ lệ thành công là 100%. và khi thất bại, cái giá phải trả là không hề rẻ.
Nếu chọn phải một mô hình kinh doanh không phù hợp với thị trường, startup chết, bao nhiêu vốn dồn vào đứa con tinh thần không cánh mà bay, ảnh hưởng không nhỏ đến tài chính của cá nhân, bỏ lỡ mất đi các cơ hội hấp dẫn khác vì lỡ chọn all-in vào một startup. Chưa kể đến áp lực từ gia đình và xã hội.
Tương tự, nếu chọn và xây dựng một sản phẩm trọng điểm nhưng khi đưa ra thị trường công ty lại không tăng trường như kì vọng hay không nhận được sự đón nhận của người dùng, có thể dẫn đến sự hoài nghi về năng lực thực thi của founder, startup mất đi vài tháng runway quý giá và độ máu lửa của đội ngũ có thể bị ảnh hưởng.
Cái bẫy bình bình
Em tin là nhiều anh chị founder đều có thể nhìn thấy được cái giá không hề rẻ này, khiến họ ngần ngại. Thay vì bỏ trứng vào một rổ, họ dàn trải nguồn lực của mình nhiều hơn. Để nếu công ty A thất bại mình sẽ còn công ty B, hay tính năng Y không hiệu quả mình sẽ có tính năng Z. Đặc biệt khi đặt vào hệ quy chiếu làm startup, nơi tỷ lệ thất bại là cực kì cao.
Tuy nhiên, việc dàn trải nguồn lực vô tình trở thành một “cái bẫy bình bình” - làm mọi việc không xuất sắc nhưng cũng không dở, tầm được điểm 6, điểm 7. Đặt trong bối cảnh làm startup, đa phần phải “gặm xương” chứ không được “ăn thịt”, toàn phải đi làm những thứ rất “khoai”.
Em tin rằng, ít nhất là ở thị trường Việt Nam, nơi mà hệ sinh thái vẫn còn khá sơ khai; chỉ có tập trung và thực thi hiệu quả thì mới có khả năng đạt được điểm 10 hay 11, và chỉ khi đạt đến mực độ này, startup mới có cửa thắng.
Những năng lực quan trọng
Quay về 3 luận điểm của “Stay focused & Keep pushing”:
(A) Khả năng phân tích và xác định được những yếu ảnh hưởng đến kết quả, chọn một yếu tố bạn tin là có ảnh hưởng lớn nhất
(B) Khi đã chọn xong, toàn tâm toàn ý suy nghĩ về nó với sự ám ảnh
(C) Một khi đã chọn thì phải làm thật hiệu quả
Trong tập mẫu hữu hạn các startup đã và đang tìm được được những dấu hiệu tích cực của Product Market Fit (sản phẩm phù hợp thị trường), em nhận thấy 3 điểm chung xuyên suốt:
Khả năng thấu hiểu khách hàng
Khả năng thực thi hiệu quả
Khả năng đưa ra quyết định hiệu quả
Từ những điểm chung này, em có thử công thức hóa ra từng bước trong hành trình đi tìm động cơ tăng trưởng:
Bước 1:
Bằng việc hiểu và sâu sát khách hàng thực sự cần gì, từ đó đưa ra được những giải pháp phù hợp để chinh phục được khách hàng, phân loại và chắt lọc được sản phẩm tiềm năng ảnh hưởng lớn nhất ~ nói dân dã làm sản phẩm đó xong là số lên được nhiều nhất.
Bước 2:
Sản phẩm cần được xây dựng tập trung vào những giá trị cốt lõi và đưa ra thị trường nhanh để lấy feedback của khách hàng.
Anh chị có thể tham khảo thêm tư duy xây dựng sản phẩm: Less is More
Bước 3.1:
Nếu có những dấu hiệu tích cực, tập trung vào hoàn thiện sản phẩm tốt hơn; Sau khi có thể tạo ra được playbook, sẽ để một team tiếp quản vận hành và tiếp tục tối ưu hóa. Một team khác sẽ bắt đầu quay lại bước 1 để gia tăng giá trị cho khách hàng.
Bước 3.2:
Nếu không có được những dấu hiệu tích cực, startup cần cân nhắc 2 yếu tố (a) nội lực: chưa thực sự hiểu khách hàng hoặc thực thi chưa hiệu quả; hay (b) ngoại quan: thị trường hay hành vi khách hàng thay đổi. Startup cần phải lấy feedback của khách hàng để hiểu tại sao chưa phù hợp, do yếu tố (a) hay/ và (b), từ đó đưa ra được chiến lược phù hợp để có thể chinh phục được khách hàng. “Test fast, Fail fast, Adjust fast”.
Lời kết
Qua bài blog hôm nay, mong rằng anh chị có thể hiểu hơn tại sao em cứ “Stay focused, Keep pushing”. Và mong rằng bài viết hôm nay có thể mang lại giá trị nào đó cho anh chị, cảm ơn anh chị nhiều đã dành thời gian đọc bài viết.
Let’s Stay focused and Keep pushing!
Để nhận được bài viết sớm nhất, anh chị hãy subscribe trang blog bằng email của em nhé (trong trường hợp email của trang blog nằm trong hộp thư “Spam”, hãy chuyển qua hộp thư “Inbox”).