#Góc nhìn: Mối quan hệ giữa Giá trị - Lương - Chức danh (dành cho những bạn trẻ)
Khi tốt nghiệp, bạn có mục tiêu gì?
Có phải là một công việc tốt với mức lương hấp dẫn?
→ Tôi thường hỏi: tại sao công ty phải trả một mức lương hậu hĩnh cho bạn?
Không ít lần, tôi nhìn vẻ mặt cau mày suy nghĩ của những bạn trẻ trước câu hỏi trên. Cá nhân tôi cũng từng có ước mơ và mục tiêu trên khi đang năm nhất đại học. Và khi đứng trước câu hỏi trên, tôi cũng không có một câu trả lời đủ thuyết phục chính mình.
May mắn qua những lần thất bại trong việc tìm câu trả lời, tôi đã nghĩ có lẽ vấn đề nằm ở mục tiêu. Tôi đã thay đổi mục tiêu của bản thân và nó giúp ích tôi rất nhiều trong công việc hiện tại (tôi xin bật mí ở phần sau). Khi đọc cuốn sách “Ai Tăng Lương Cho Bạn?” của anh Nguyễn Quốc Tuấn đã giúp tôi hệ thống hoá lại và có thể giải thích tốt hơn tại sao tôi lại chọn mục tiêu ấy. Đơn giản, nó xoay quanh 3 yếu tố: Giá trị - Lương - Chức danh.
Quan hệ giữa Giá trị - Lương - Chức danh
Trong 3 yếu tố trên, Giá trị là một thành tố quan trọng và cốt lõi để quyết định Lương và Chức danh. Tôi định nghĩa giá trị mà bạn có thể mang lại cho công ty được quyết định bằng năng lực thực thi của mỗi cá nhân.
Quay lại khoảng thời gian vào đầu năm 2 đại học. Lúc đó, tôi xác định rằng bản thân sẽ chưa có khả năng mang lại nhiều giá trị cho quỹ ở thời điểm đó; vì vậy, tôi muốn tìm kiếm cơ hội để có thể nâng cao được giá trị của bản thân. Với suy nghĩ đơn giản, một trong những nơi lý tưởng để rèn dũa giá trị cho một quỹ, chính là được làm trong quỹ. Tôi thèm cơ hội ấy đến dã man, thậm chí trong buổi phỏng vấn, để tăng khả năng được làm việc, tôi đã xin làm việc không lương. Lúc này, giá trị của tôi là giúp quỹ tiết kiệm chi phí, và chắc chắn nó không bền.
Trong khoảng thời gian đầu đi làm, tôi bắt đầu từ những công việc tưởng chừng khá nhàm chán như làm nghiên cứu thị trường, viết biên bản cuộc họp, etc. Lúc đó tôi chật vật và căng thẳng lắm vì biết rằng nếu không hoàn thành tốt việc được giao, sếp sẽ không an tâm giao thêm việc mới, từ đó hạn chết scope of work của bản thân. Với nghề đầu tư mạo hiểm này, nếu bạn không có cơ hội được làm ở nhiều khâu, thì sẽ khó để có thể đẩy đẩy nhanh quá trình học hỏi, và nâng cao giá trị của bản thân với quỹ. Nhờ vậy, mà lúc đó tôi khá thân với chú bảo vệ, để chú ấy chờ cửa khi tôi ra về muộn.
May mắn, dần dần tôi được mở rộng scope of work ra hơn, giúp tôi có nhiều trải nghiệm và cơ hội để trao dồi năng lực của bản thân. Đến hiện tại, sau khi scope of work đã được mở khá rộng và đủ đất để tôi “vẫy vùng”; tôi vẫn đang trên hành trình làm thế nào để có thể tối ưu hoá được việc nâng cao giá trị cốt lõi của bản thân thông qua các hoạt động trong công việc. Nó như một vòng xoáy vậy, liên hồi và không có đích đến.
Vậy bao giờ mới lên chức và lương cao?
Rất tiếc, hiện tại tôi chưa tìm được một khung thời gian nào cả. Thực tế có rất nhiều yếu tố khác nhau, nhưng yếu tố cốt lõi bạn có thể kiểm soát là giá trị. Nếu bạn thực sự có giá trị đủ trọng lượng; có thể công ty không xem trọng bạn, nhưng tôi tin rằng thị trường sẽ xem trọng bạn. “Giá trị đủ trọng lượng” được quyết định qua nhiều yếu tố cũng như nhiều góc nhìn khác nhau; như ảnh hưởng của năng lực trong hoạt động kinh doanh của công ty và độ hiếm của năng lực. Trong lý thuyết kinh tế, kinh cung thấp mà cầu cao, chắc chắn giá sẽ tăng.
Thêm nữa, vì bạn cố gắng mỗi ngày, nghĩa là năng lực thực thi của bạn được rèn dũa mỗi ngày. Trong khi công ty thì xem xét tăng lương và lên chức theo định kì. Vì thế, trong hầu hết các tình huống, lương và chức sẽ không đuổi kịp được giá trị bạn mang lại công ty.
Lời kết
Những suy nghĩ như:
Tại sao sếp tăng việc mà không tăng lương?
Trả bao nhiêu tiếng làm bấy nhiêu tiếng, nói không Over Time
Tôi nghĩ rằng không có gì sai với những suy nghĩ trên, vì suy cho cùng, mối quan hệ giữa chủ công ty và nhân viên cũng là thuận mua vừa bán. Bạn xứng đáng được trả với công sức bạn bỏ ra. Mặt khác, thế giới luôn xoay chuyển nhanh và khó đoán đến mức “chết người”; như chẳng ai nghĩ một ngày đẹp trời chúng ta có AI và nó đang đe doạ thay thế hàng triệu nhân sự; hay thị trường việt làm ngày càng trở nên cạnh tranh hơn khi rào cản để tiếp cận giáo dục ngày càng tốt hơn. Lối tiếp cận trên vô tình hạn chế đi sự phát triển năng lực của bạn và cơ hội giúp bạn tìm được một công việc tốt với mực lương hấp dẫn.
Tóm lại, thay vì đặt mục tiêu là: làm sao để có được một công việc tốt với mức lương hấp dẫn. Hãy thử thay đôi lại một tí: làm sao để có xây dựng giá trị của bản thân có trọng lượng hơn?
Ít nhất, góc nhìn này giúp tôi: (1) Nhìn dài hạn hơn: vì tôi tin vào giá trị đó sẽ “đắt khách” trong tương lai, nên tôi nhẫn nại và luôn sẵn sàn đầu tư thời gian và công sức để bồi đắp thêm; (2) Chủ động và lăn xả hơn: Vì chỉ khi được làm nhiều hơn, tôi mới có cơ hội để rèn luyện được năng lực thực thi của bản thân.
Cảm ơn anh chị đã đọc bài blog hôm nay và mong rằng nó sẽ mang lại giá trị nào đó cho anh chị.
Let’s stay focused and keep pushing 🔥
Để nhận được bài viết sớm nhất, anh chị hãy subscribe trang blog bằng email của em nhé (trong trường hợp email của trang blog nằm trong hộp thư “Spam”, hãy chuyển qua hộp thư “Inbox”).