#Chiêm nghiệm: Từ “VC trẻ nhất Việt Nam” đến “nhân viên chính thức”
Chào anh chị và các bạn, em là Tuấn - một venture capitalist tại quỹ Genesia. Đây là trang blog em chia sẻ những bài học mà bản thân may mắn học được cũng như những trải nghiệm của bản thân với mong muốn được học hỏi thêm góc nhìn từ anh chị cũng như đóng góp một phần nhỏ bé vào sự phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam.
Chào anh chị và các bạn đã quay trở lại với Bytuanhuynh
Hôm qua là ngày đầu tiên đánh dấu em trở thành nhân viên chính thức tại quỹ Genesia Ventures, dưới vai trò Investment Associate. Trờ về năm 2021, em vẫn còn nhớ những ngày đầu đi làm tại quỹ, em đã tưởng tượng nhiều thế nào khoảng khắc mình được lên làm chính thức, những lần sợ bị đuổi trước khi được là chính thức do chất lượng công việc không được như kì vọng. Vậy mà sau khoảng 2 năm rưỡi miệt mài, ngày được lên chính thức, em lại không có nhiều cảm xúc đặc biệt lắm
Chiêm nghiệm lại hành trình làm VC
Em cũng tự vấn lại bản thân mình, đào sâu vào lý do tại sao. Đây là một số chiêm nghiệm của em và em mong rằng có thể giúp được nhiều bạn trẻ như em.
Đầu tiên, việc được lên làm chính thức của em chỉ có thay đổi một số cái: được lên hình trên website công ty, được lên chức danh và cuối cùng được lên lương.
So với những lần được thăng tiến trước em thấy thiếu mất đi một gia vị vô cùng quan trọng: Được làm nhiều hơn. Quay lại những ngày tháng mới chập chững vào nghề, kim chỉ nam của em luôn là: Làm sao để có thể tăng được scope of work lên. Lúc đó suy nghĩ của em rất đơn giản, cứ phải tăng giá trị của bản thân lên trước đã, nếu bản thân thực sự làm tốt, lương và chức cũng sẽ tăng, chỉ là nó sẽ có độ trễ nhất định thôi.
Vì thế, những tháng đầu tiên, em cảm thấy rất thoải mái việc không nhận lương, vì em xem cơ hội được học và phát triển mới thật sự quan trọng, giúp mình có thể kiếm được “tiền chẵn” sau này. Em cũng sẵn sàn là người đi về trễ nhất co-working space mà mình làm việc, vì em tự nhủ: nếu chất lượng công việc không cao, mình sẽ không được tin tưởng và được giao những đầu việc quan trọng hơn, dẫn đến mất đi những cơ hội phát triển quý giá.
Giờ nhìn lại, em cảm thấy mình may mắn vì không để chức danh hay tiền lương “cầm chân” của mình. Em may mắn khi không có suy nghĩ bởi vì mình chỉ là thực tập sinh, chỉ cần làm đến đây thôi; hay lương mình thấp, mình chỉ làm đúng với mức công ty trả. Vì chức và lương sẽ rất khó để theo kịp được tốc độ phát triển của bản thân; nên nếu em cảm thấy chức và lương đang thực sự phản ánh đúng về năng lực của mình, em tin lúc đó bản thân của mình đang có vấn đề lớn.
Nhờ thế, khoảng đến cuối năm 2021, em may mắn được tham gia hầu hết những khâu quan trọng của trong deal Coolmate, cũng là deal đầu tay của em. Cũng từ những kinh nghiệm có được, làm bàn đạp để xin scope of work lớn hơn khi chuyển sang Genesia. Thú vị là, vào thời điểm đó, điểm quan trọng nhất để em chọn bến đỗ mới là: Scope of work, mấy cái còn lại công ty cho thế nào em cũng không ý kiến.
Đến giờ, em nghĩ mình may mắn khi được vào một tổ chức được cơ cấu giúp mỗi cá nhân có nhiều đất để phát triển (flat organizational structure) - trong đó, ngoài những việc vốn thuộc về GP (gọi vốn, đưa ra quyết định đầu tư, etc.), những đầu việc còn lại mỗi Venture Capitalist đều có thể xung phong để làm. Theo em, đây là điều rất quan trọng cho sự phát triển của một nhà đầu tư mạo hiểm.
Góc nhìn về chức danh
So với thời điểm em mới bắt đầu vào làm, góc nhìn về chức danh của em cũng có nhiều thay đổi. Lúc trước, em đặt mục tiêu phấn đấu bao nhiêu năm sẽ lên được 1 bậc. Nhưng hiện tại, chức danh không còn là một thước đo hợp lí nữa; như việc đi so các startup gọi được bao nhiêu tiền từ VC; nó đơn giản là không định nghĩa được giá trị thực sự của một cá nhân hay tổ chức.
Mặt khác, ở Việt Nam thị trường quỹ đầu tư vẫn còn khá non trẻ, nên vẫn chưa thực sự có những chuẩn mực rõ ràng trong việc phân biệt các cấp. Vì thế, em cũng không quan tâm nhiều về chức danh. Mặc dù có một sự thật ở Việt Nam là để mở rộng network rất cần một chức danh nghe phải đủ tầm, và đến giờ em vẫn đang vật lộn mỗi ngày, cũng như có nhiều cơ hội bị bỏ qua do không có một chức danh nghe đủ tầm. Và đây chắc là thứ duy nhất em tiếc khi không có một chức danh “xịn”. Em thường xem đây là một thử thách mình phải vượt qua, mặc dù khó khăn hơn, em vẫn đã và đang mở rộng network với những anh chị founder. chuyên gia được kính trọng. Tóm lại, “chua” nhưng vẫn “nhai” được.
Vậy đâu là thước đo mà em tin là hợp lí? Như business, em không nhìn nhiều về số tiền gọi vốn, em nhìn về đội ngũ, mô hình kinh doanh, năng lực thực thi, sản phẩm, giá trị đến stakeholder, tính sustainability, MOAT, etc. thì với với nhà đầu tư mạo hiểm, đó là sự ghi nhận và được chọn bởi những top-tier founder, đó là tốc độ phát triển để liên tục mang lại được những giá trị thiết thực cho những startup mà mình đồng hành, etc.
Những thử thách mới
Việc trở thành một nhân viên chính thức mang ý nghĩa quan trọng với em, nó đánh dấu sự cam kết nghiêm túc trong dài hạn với nghề. Vì VC chỉ thực sự kiếm được tiền “chẵn” chỉ khi exit được; mà để exit được ý nghĩa, sẽ dựa vào nhiều yếu tố, nhưng một yếu tố cốt lõi luôn là: đây là một startup chất lượng cao với động lực tăng trưởng mạnh mẽ. Kịch bản đẹp nhất, và em mong muốn nhất, là startup thành công. Từ đó không chỉ tối ưu về mặt lợi nhuận, mà còn là những giá trị tích cực mà startup có thể lan toả.
Và để được chọn bởi những top-tier founder và có thể trở thành một đối tác tin cậy trong hành trình phát triển của startup, em cần phải phát triển nhanh hơn nữa, hoàn thiện bản thân mình tốt hơn cũng như không ngừng đặt ra những thử thách mới để đi ra khỏi vùng an toàn của bản thân. Rất mong nhận được sự giúp đỡ và chỉ giáo từ các cô, chú, anh, chị, em ạ.
Lời kết
Em mong việc chia sẻ những bài học em chiêm nghiệm sau khoảng 2 năm rưỡi làm nghề có thể giúp ích một phần nào đó cho các bạn trẻ cũng như cam kết của bản thân để trở nên tốt hơn, giúp ích một phần nhỏ vào hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam ạ.
Let’s stay focused and keep pushing🔥
Để nhận được bài viết sớm nhất, anh chị hãy subscribe trang blog bằng email của em nhé (trong trường hợp email của trang blog nằm trong hộp thư “Spam”, hãy chuyển qua hộp thư “Inbox”).
Congrats! You totally deserve it